| In 2018 is het Natuurplatform een project gestart om bewoners van Noord- en Midlaren, die in de omgeving wonen van Noordlaarderbos en Vijftig Bunder te betrekken bij een meer ecologisch beheer en inrichting van de erven rond hun huis. |
||||||
| In overleg met Natuurmonumenten, werden ook Landchapsbeheer Drenthe en Groningen bij dit project betrokken evenals de gemeentes Tynaarlo en Haren (later Groningen). Na de eerste start-up bijeenkomst werd besloten dat de voortgang van het project begeleid zou worden door Landschapsbeheer Drenthe en Groningen in overleg met de Vereniging Dorpsbelangen van beide dorpen en de gemeentes Tynaarlo en Haren. | ||||||
| Het Natuurplatform had in dit project dus alleen een rol als initiator. Ook enkele bestuursleden van het Natuurplatform deden aan het project mee, maar dan alleen als erfbewoner. |
||||||
| 21-04-2018 | Uitnodiging Lezing Jacob de Bruin (Natuurmonumenten ) - Bloemrijke akkers en tuinen |
|||||
Het project startte met een lezing van Jacob de Bruin (Natuurmonumenten) voor mensen uit Noord- en Midlaren. |
||||||
| Het Natuurplatform stuurde mede namens dorpsbelangen
Midlaren een uitnodiging rond, waarin werd verteld wat de bedoeling was van deze avond. |
website Dorpsbelangen | |||||
| Achteruitgang insecten, bijen en vlinders en de gevolgen voor de rest van de natuur. Met enige regelmaat lezen we in de media over de dramatische achteruitgang van het aantal vlinders, insecten en (wilde) bijen. Dit veroorzaakt ook een teruggang van veel vogelsoorten die afhankelijk zijn van insecten voor hun voedsel. Een kievitsjong bijvoorbeeld eet duizend kleine mugjes en vliegjes per dag om uit te groeien tot een volwassen vogel. |
 Overzicht bomen en struiken die goed zijn voor insecten |
|||||
| Grootschalig grondgebruik De natuur is een ingewikkeld systeem dat door het huidige intensieve en grootschalige gebruik van landbouwgrond zwaar onder druk staat. Alle kleine overhoekjes, waar vroeger wilde planten en de bijbehorende insecten van profiteerden, zijn verdwenen. De akkers worden vaak tot in de bermen of slootranden doodgespoten en bewerkt. |
||||||
| Huidige agrarische ontwikkelingen in ons dorp Ook in ons dorp zie je die ontwikkeling naar steeds grotere aaneengesloten agrarische percelen en het intensieve gebruik daarvan. Tegelijkertijd zijn er de afgelopen jaren veel kleine boeren gestopt en is er grond verkocht, of nog steeds te koop. Sommige percelen zijn overgenomen door Brabantse boeren, die de grond alleen gebruiken om hun mestboekhouding rond te krijgen: de overtollige mest uit Brabant wordt hier gedumpt. Andere percelen worden verhuurd aan grote boeren uit de omgeving. |
 Overzichtskaartje van het gebied tussen Noordlaren en Midlaren waar we mogelijkheden zochten voor dit project. |
|||||
| Landbouwgrond in handen van particulieren Er is echter ook een heel aantal percelen gekocht door bewoners uit de buurt. En hier liggen kansen om zelf iets te doen aan een verbetering van de kwaliteit van het landschap, door gezamenlijk of alleen, iets te doen aan een ander beheer van die gronden. In ons dorp heeft bijna iedereen wel een tuin of een lapje grond waar planten of struiken kunnen groeien die van groot belang zijn voor de insectenwereld. Als we als dorp daarin een gezamenlijke aanpak hebben, kunnen we een positieve bijdrage leveren aan de biodiversiteit. En bloemrijke akkers zullen ook een aanwinst zijn voor het aanzien van ons dorp. |
||||||
| Project bloemrijke akkers en tuinen Behalve Natuurmonumenten hadden we ook Landschapsbeheer Drenthe en Landschapsbeheer Groningen bereid gevonden om mee te doen aan dit project. Zij kunnen advies geven over zaaien en planten en voorlichting over mogelijke subsidies voor de aankoop van zaden of struiken. |
||||||
Het project werd met enthousiasme ontvangen en een groot aantal mensen meldde zich aan als deeelnemer
met hun eigen erf. En wel: 19 deelnemers uit Midlaren en 12 deelnemers uit Noordlaren. |
||||||
| 15-05-2018 | Inventarisatie van bermen die geschikt kunnen zijn voor inzaaien met een bloemenmengsel | |||||
| Inmiddels ging alvast een groepje van 5 enthousiasre bewoners uit Midlaren aan de slag met het inventariseren van bermen die geschikt zoudenkunnen zijn voor het inzaaien met een bloemenmengsel. Dat leverde een kaartje op met een tiental berm-stroken. Dit alles gebeurde in overleg met Jaap Nanninga, beleidsadviseur Natuur en Landschap van de gemeente Tynaarlo. Bij de Gemeente stond men positief tegenover het plan, zolang er geen bezwaren zouden zijn van aanliggende grondeigenaren. De aanvraag voor dit bermenproject zou vervolgens door Dorpsbelangen bij de gemeente worden ingediend. |
 kaartje bermstroken |
|||||
| zomer 2018 | Voorbereiding van een projectplan | |||||
| Een gesubsidieerd project verloopt niet zo snel en voortvarend als een particulier initiatief: Er moet een projectplan gemaakt worden, het nut van het project moet aangetoond worden aan de opdrachtgevers en financiers, de opzet moet deugdelijk zijn en het gewenste resultaat opleveren... Kortom: het is een volledig ambtelijk traject, dat tijd vergt en voorbereiding. En dit gebeurde in eerste instantie gezamenlijk door Landschapsbeheer Groningen en Drenthe. |
||||||
| Tijdens de zomer bleek echter dat het uiteindelijk niet haalbaar was om een gezamenlijk plan in te dienen voor beide gemeentes, Tynaarlo en Haren samen. Noordlaren (gemeente Haren) was net gestart met een Dorpsontwikkelingsplan en een eventueel biodiversiteitsproject zou daarin ingepast moeten worden. Een andere complicerende factor was de fusie van de gemeentes Haren met de gemeente Groningen. Door al deze complicaties besloot men het project op te splitsen in twee afzonderlijke eenheden: een deel voor Drenthe en een deel voor de provincie Groninen. | ||||||
| 27-11-2018 | Een eerste projectvoorstel van Landschapsbeheer Drenthe: 'Herstel en behoud van biodiversiteit in het landelijk gebied' |
 |
||||
| In het eerste projectvoorstel is nog wel uitgegaan van de eenheid van het gebied dat beide dorpen, Midlaren en Noordlaren omvat. Net als in de overzichtskaart hierboven wordt het escomplex tussen beide dorpen beschreven, de zandwegen die er zijn, de ruim opgezette particuliere erven in het jonge ontginnings-landschap, de bijzondere landschaps-elementen, zoals een oude begraafplaats, uitgestoven laagtes, pingo-ruïnes en hunebedden. |
||||||
| Dit landschap biedt de kans om een waardevol overgangsgebied te maken tussen aan de ene kant de natuur van Noordlaarderbos en Vijftig Bunder en aan de andere kant de es, die tegen het dorp Noordlaren is aangelegen, en waarin door het grootschalig gebruik inmiddels een aantal vroegere natuurwaarden, zoals de patrijs en de veldleeuwerik, is verdwenen. De zandpaden bieden uitstekende nestlocaties voor zandbijen en de bermen kunnen bloemrijker worden gemaakt, zodat het landschap aantrekkelijker wordt voor vogels om voedsel te zoeken. Met name de erven in het buitengebied kunnen door ecologisch waardevolle ontwikkeling fungeren als stapstenen en zo bijdragen aan het Natuurnetwerk in Drenthe en Groningen. |  |
 |
||||
| In een dergelijk plan moet op veel vragen antwoord worden gegeven: Wat voor doelenl heeft het project voor ogen? Wat moet er na afloop gedaan worden om de ingevoerde verbeteringen in stand te houden? Wat gaat dit alles kosten en wat voor geldbronnen zijn er beschikbaar? Op al deze vragen probeert dit projectplan een antwoord te vinden en dat kost tijd. Vandaar dat deze eerste opzet pas eind november op tafel lag. | ||||||
| 01-02-2019 | Het duurt nog even voor de subsidie van de gemeente rond is | |||||
| Na het indienen van dit eerste plan wil de gemeente Tynaarlo eerst nog meer duidelijkheid over de kosten. Er zijn erven die voor een deel in de provincie Groningen liggen en voor een deel in Drenthe. Men houdt een beslissing over de uit te keren subsidie aan, tot dit punt duidelijk is. De Natuur gaat over provinciegrenzen heen, de ambtenarij helaas niet! | ||||||
| Ook de plannen voor bloemrijke bermen worden uitgesteld naar een latere datum: |
||||||
Uiteindelijk werd het onderwerp bloeiende bermen bij de indiening van het projectplan doorgeschoven naar de toekomst, als een apart onderdeel. Dat had verschillende redenen:
|
||||||
Zo kwam het dat het onderdeel bermbeheer, waarmee een enthousiast groepje als eerste zo voortvarend aan het werk was gegaan, pas als laatste zou worden uitgevoerd. |
||||||
| maart - 2019 | In maart komt de financiering van het project rond - Gemeente Tynaarlo en Gebiedsfonds Drentsche Aa dragen bij |
|||||
Finaciëring van het project:
|
||||||
| De gemeente Tynaarlo heeft inmiddels voldoende duidelijkheid over de percelen in de buurt van de Duinweg, die gedeeltlijk in beide provincies liggen. Voor zover het gaat om huizen die staan ingeschreven in Tynaarlo, vallen ook de bijbehorende erven onder die gemeente. Waar het gaat om akkers die weliswaar dezelfde eigenaar hebben, maar die net over de grens in Groningen liggen, zullen die meegenomen worden in het Noordlarense project, dat op een later tijdstip in de provincie Groningen uitgevoerd gaat worden. |
||||||
| Het Gebiedsfonds Drentsche Aa heeft een subsidie toegezegd van 250 euro per erf, waarbij de projectleiding de vrijheid heeft dit geld naar eigen inzicht over de 24 erven te verdelen. Sommige erven zijn groot en daar is soms meer beplanting nodig. In kleine tuintjes is vaak wat zaaigoed of de aanplant van een paar struiken voldoende | ||||||
| De bijdrage van de bewoners bestaat in het werk dat geleverd moet worden: het klaarmaken van de grond, het zaaien en planten wordt door de deelnemers zelf gedaan. |
||||||
| Landschapsbeheer Groningen gaat het Noordlarense project uitvoeren. Noordlaren gaat een jaar later van start. |
||||||
| Landschapsbeheer Drenthe doet het Midlarense deel. Dit jaar wordt ingezet op het verbeteren van de particuliere natuurerven. Voor het inzaaien van natuurakkers of natuurgrasland is het nu al te laat in het seizoen. Wellicht kan bij een volgend project dit onderdeel meer aandacht krijgen |
||||||
| april 2019 | Een koolzaadveld op de Noordlaarder es - particulier initiatief van een van de deelnemers | |||||
| Wel heeft een van de eigenaren van een perceel akkerland, dat net over de grens met Noordlaren is gelegen, dit perceel als proef op eigen initiatief met koolzaad laten inzaaien. En al in april was te zien hoe mooi dit in het landschap kleurt. |
 |
 |
 |
|||
| 26-03-2019 | Voorlichtingsavond over het versterken van de natuurwaarden in en rond het dorp Midlaren "Maak van uw erf een natuurlijk erf" |
|||||
| Op dinsdag 26 maart organiseert Landschapsbeheer Drenthe, i.s.m. dorpsbelangen Midlaren en Natuurmonumenten, een voorlichtingsavond, met nadere informatie over het project-onderdeel “Natuurvriendelijke erven”. Er wordt uitleg gegeven over de werkwijze en over de maatregelen die op de verschillende erven mogelijk zijn, inclusief de subsidievoorwaarden. | ||||||
| Bedoeling van het project is om meer biodiversiteit te creëren op de (boeren)erven en in het omliggende landschap. Dat kan o.a. door het aanbrengen van meer diversiteit in beplanting, het plaatsen van (nest)kasten en het zaaien van (bloemen)mengsels. Zowel boerderijen met grotere percelen als burgerwoningen kunnen deelnemen. De inrichting en/of aanpassing van de erven is maatwerk. Er wordt gekeken naar de wensen van de eigenaar en de potentie van het erf. Per erf is een bijdrage beschikbaar voor materiaal, zoals beplanting, zaaigoed of nestkasten. In totaal is er binnen dit project plaats voor de aanpak van vierentwintig erven. |
||||||
| Verbinding met het landschap Door erf en landschap meer met elkaar te verbinden, krijgen diverse dier- en plantensoorten kans om hun leefgebied te vergroten. Denk hierbij aan de aanleg van overhoekjes: rommelige plekken waar dieren beschutting kunnen vinden of de realisatie van bloemrijke randen. Dit is van grote toegevoegde waarde voor bijvoorbeeld wilde bijen en boerenlandvlinders. |
||||||
| Het project wordt financieel ondersteund door de provincie Drenthe, de gemeente Tynaarlo en het Gebiedsfonds Drentsche Aa. | ||||||
| 8 april 2019 |
Plaatsing van een insectenhotel als symbolische start van het project... | |||||
| Helaas - de eigen regels van de gemeente Tynaarlo dwarsboomden deze feestelijke opening ! | ||||||
| De projectleiding wilde met de installatie van een insectenhotel op een prominente plaats in het dorp het begin van het natuurerven-project een officieel tintje geven. De betrokken wethouder zou het insectenhotel komen openen... Gelegenheid voor een zogeheten "persmomentje". |
||||||
| Het bestelde hotel bleek echter 2 meter hoog te zijn en volgens de gemeentelijke verordeningen was er dan een omgevingsvergunning nodig. Omdat dit niet op korte termijn geregeld kon worden, ging dit feestje niet door en moest het project starten zonder extra publiciteit... De aanvraag van een vergunning duurt zeker 2 à 3 weken. |  |
|||||
| Even werd nog geopperd dat de poten van het insectenhotel er afgezaagd zouden kunnen worden, zodat er voor het apparaat geen vergunning meer nodig was, maar het was eenvoudiger om er maar gewoon van af te zien! | ||||||
| april t/m juli | ERVEN BEZOEK door medewerkers Landschapsbeheer Drenthe | |||||
| In de maanden april t/m juli bezochten twee medewerkers van Landschapsbeheer Drenthe de verschillende erven in Midlaren om te invetariseren wat de wensen en mogelijkheden waren. Afhankelijk van het soort erf kwamen daar heel verschillende plannen uit voort, variërend van bloemenweides, fruitbomen en hagen tot struiken voor vogels of nestkasten. Vervolgens werden de plannen uitgewerkt op papier en toegestuurd aan de bewoners ter goedkeuring. Daarna brak de fase aan van het bestellen van plantmateriaal en zaadmengsels. Besloten werd om het plantmateriaal, zoals bomen en struiken en ook de nestkasten, in het najaar af te leveren, zodat alles tijdig geplant of opgehangen kon worden. Het leveren van de zaadmengsels werd uitgesteld tot februari 2020. |
 |
|||||
| 02-10-2019 | Stuk in de Dorpskrant van Midlaren over de laatste fase van het natuurerven-project | |||||
| Al jaren gaan insecten, vlinders en de vogels die er van leven, hard achteruit. Grootschalige landbouw en ook de manier waarop bermen en slootranden worden onderhouden, werken dit in de hand. Met grote maai- zuigcombinaties wordt alles wat in het gras leeft afgemaaid opgezogen en naar de vergister gebracht. Tegelijkertijd zijn er alarmerende berichten over het klimaat: ijskappen smelten, de zeespiegel stijgt, de toename van stikstof in het milieu is alarmerend. Ook in ons dorp zet die verandering door. Alles wordt grootschaliger. Van de 12 veehouders die er 50 jaar geleden waren zijn er nog 2 over. Grasland wordt omgezet in maïs en aardappelen. Kleine overhoekjes waar insecten of dieren zich konden terugtrekken, zijn verdwenen. Toch zijn er inmiddels ook steeds meer particulieren die een extra perceel grond hebben kunnen bijkopen, als een van de oudere boeren er mee stopte. Dat geeft ook kansen. De nieuwe eigenaren hoeven niet van hun grond te bestaan en zijn daarom eerder bereid iets tegen de achteruitgang van de natuur te doen. |
 maai-zuigcombinatie aan het werk, een veel te groot apparaat voor de kleinschalige omgeving. |
|||||
| Dat bracht ons als Natuurplatform op het idee om een project te starten, waarin bewoners onder begeleiding van Landschapsbeheer Drenthe iets konden doen aan de biodiversiteit op hun eigen erf. Dit projetc, dat verder werd georganiseerd vanuit Dorpsbelangen en Landschapsbeheer Drenthe, loopt nu ten einde. Voor alle deelnemende erven is een plan gemaakt, binnekort wordt het plantmateriaal afgeleverd en in het vroege voorjaar kunnen de (bloem)zaadmengsels worden ingezaaid. | ||||||
| Wilde narcissen (Narcissus pseudonarcissus) In de tuin van de Philippe Boucher (voorzitter van het Natuurplatform) groeien al sinds zijn komst naar Midlaren, bijna 50 jaar geleden, wilde narcisjes, die oorspronkelijk in het Drentsche Aa gebied thuishoren. Ooit stonden er twee kleine polletjes, maar die hebben zich in de loop der jaren gigantisch vermeerderd. Ze zaaien zich vanzelf uit en inmiddels staat de tuin er vol mee. Ook langs de wegkant hebben ze zich heel erg uitgebreid. Deze herfst is er een groot aantal bollen uitgegraven en gedroogd. Deelnemers aan het project kunnen daarvan een zakje afhalen om op hun eigen erf uit te planten. Per zakje wordt een kleine bijdrage aan het Natuurplatform gevraagd van 5 euro. |
 |
|||||
| 16-12-2019 | Lezing van de Cruydt-Hoeck over inzaaien en beheer van bloemrijke weides | |||||
| Op 12 december organiseerde Landschapsbeheer Drenthe een lezing door De Cruydt-Hoeck, het bedrijf dat wilde planten zaden levert in allerlei samenstellingen: voorgesorteerde mengsels, afgestemd op bepaalde gronden en omstandigheden (akkerbloemenweides en bloemrijke weides, rijke gronden, arme gronden e.d.). Tegelijkertijd werd op deze avond uitgebreid voorlichting gegeven over het klaarmaken van de grond, de manier van inzaaien en het beheer in de periode daarna. Voor degenen die allerlei dingen nog eens willen naslaan of die zelf nog zaad willen bijbestellen, staat in de kolom rechts een link naar de catalogus van de Cruydt-Hoeck. |
 |
|||||
| 13-03-2020 | Officiële afsluiting van het natuureerven-project door het symbolisch inzaaien van een bloemenakker | |||||
| Op vrijdag 13 maart, net voor het begin van de 'Corona-crisis', werd het project feestelijk afgesloten met het inzaaien van een bloemenakker door wethouder René Kraaijenbrink, geholpen door twee bestuursleden van het Natuurplatform en de bewoners van het perceel. De andere deelnemers aan het project kwamen langs om hun bloemzaden af te halen. Er was koffie en koek (zoals dat hoort in Drenthe) en ook de pers was uitgenodigd. In de plaatselijke krant verscheen een verslag van de resultaten van het project en een foto van het inzaaien. |  |
|||||
| Foto's van het uiteindelijke resultaat op alle erven, zijn er nog niet. Die komen pas het komend jaar, als alles begint te groeien. Eén ding is al wel zeker: de vogels zijn blij met hun nieuwe onderkomens. In de uilenkast achterin een weiland aan de Haasakkers, zat drie weken na plaatsing van de kast al een kerkuil. Die uil huisde al de hele winter in het schuurtje daar achter. Waarschijnlijk was hij blij dat hij nu eindelijk een fatsoenlijke woning kreeg aangeboden... |  |
|||||
| 16-03-2020 | Start van het Natuurervenproject in het Noordlarense deel van het gebied | |||||
| Drie dagen na de afsluiting van het Midlarense project kwam het bericht binnen, dat er inmiddels ook groen licht gegeven was voor de start van eenzelfde project in Noodrlaren. Er is plaats voor maximaal 25 deelnemers. Voorwaarde voor deelname is dat het erf minimaal 0,1 ha groot is. Wegens het corona-virus laat de aftrap nog even op zich wachten. Naar alle waarschijnlijkheid zal de eerste informatiebijeenkomst in mei plaatsvinden. In de kolom rechts een link naar de aankondiging in de Dorpskrant van Noordlaren. |
 |
|||||
| Hier onder ten overvloede nog een link naar de websites van Landschapsbeheer Drenthe en Groningen | ||||||
 |
Landschapsbeheer Groningen | Landschapsbeheer Drenthe |  |
|||
| naar top van pagina | ||||||
